Matka Boża wraca na swą ziemię

Matka Boża wraca na swą ziemię

Adwent 2022 miał dla naszej parafii szczególny charakter. Oczekując wraz z Maryją na narodzenie Syna Bożego, nawet nie spodziewaliśmy się, że Matka Boże w taki symboliczny sposób zechce z Nim do nas przybyć. Jak przed 2 tys. lat temu do Betlejem, tak i u nas w cichości oraz dyskrecji po niemal 110 latach – 15.12.2022 roku ofiarowana przez długoletnich opiekunów, przybyła w wizerunku Maryja. Przed laty ten obraz zamieszczony w przydrożnej kapliczce przypominał, że Syn Boży chce być także z ludem Kwiatonowic.

Wielu mieszkańców może pamięta, że w czasie zawieruchy wojennej, która na tych ziemiach niosła zniszczenie, z niezabezpieczonej kapliczki został zabrany znajdujący się tam obraz. Przez całe te lata był przechowany w rodzinie Grybosiów w Moszczenicy. Chociaż czas nie oszczędził płótna, to jednak dzięki wielkiej czci, z jaką do Maryi odnosiła się rodzina, wizerunek Matki Chrystusa doczekał naszych czasów. Poddany pracom konserwatorskim odzyskał dawny blask i na uroczystość odpustową 3.05.2023 r. powraca w progi naszej parafii.

Obraz po renowacji

Badania RTG jak i analiza warstw farby, wskazują, że obraz może pochodzić z jakiejś szkoły malarskiej i nie jest dziełem jednej osoby. Twarz MB była przemalowywana lub poddawana korekcie. Na podstawie badań pigmentu, czas powstania obrazu datowany jest na wiek XVII lub XVIII.

Medytacja nad treściami ukazanymi przez twórcę – bądź twórców obrazu, pokazuje, że chciano zawrzeć głębokie przesłanie wynikające z przekazu Biblijnego i tradycji Kościoła, a wyjaśnione przez dogmaty.

Analizując przesłanie teologiczne, pierwsze co przykuwa naszą uwagę to jest spojrzenie MB i Jezusa, którzy kierując wzrok ku górze, jakby wpatrują się w Boga Ojca. Dla Maryi i Jezusa jest to źródło i wzór Miłości, do której chcą dążyć, całkowicie wypełniając wolę Ojca. Jednocześnie MB jakby nasłuchuje co może jej powiedzieć Syn Boży, przypominając co powiedziała do sług w Kanie Galilejskiej: „Uczyńcie co wam powie”. Poświata promienista i rozświetlenia tła obrazu wokół ich głów, nie tylko podkreślają świętość, ale nadają także blask całemu obrazowi, bo wyłaniające się z mroków postacie stają się światłością świata.

Drugim rozświetlonym elementem są dłonie MB podtrzymujące Jezusa, które wskazują na Niego, jako naszego Zbawiciela. Delikatnie ujęte berło, wsunięte w dłoń Maryi może wyrażać ogrom władzy i łask udzielonych Jej od Stwórcy, a zarazem pokorę w wolności od zaszczytu królewskiego majestatu.

Maryja podtrzymuje Jezusa, a zarazem trzyma go na kolanie tworząc jakby trony dla Króla Wszechświata. W starożytności wielkość matki mierzono zaszczytami syna. Skoro Jezus jest Królem, to i Jego Matce przysługuje ten sam tytuł. Podkreślone to jest takimi samymi koronami oraz insygniami władzy królewskiej, którymi się dzielą – Jezus trzyma jabłko, a Matka berło – tworząc w ten sposób jedność w sprawowaniu tej władzy.

Korony jednoznacznie pokazują, że Jezus sam będąc niewątpliwym królem, tego samego zaszczytu udziela swej Matce. Korony wykonane w formie czterodzielnej, rozdzielone sznurem pereł i krzyżem, sugerują że skarb, którego powinniśmy szukać, ukryty jest w czterech Ewangeliach, a więc nawiązanie do przypowieści Jezusa o perle i skarbie. Można też doszukiwać się innej interpretacji i odczytywać to, że władza królewska rozciąga się na cztery strony świata i wypływa z krzyża.

Atrybutem władzy królewskiej Jezusa jest jabłko w kształcie kuli ziemskiej zwieńczone krzyżem, które trzyma On w lewej ręce, czyli od strony serca w dowód umiłowania ziemi. Jako Odkupiciel świata, Jezus gestem jakby położonej ręki na ramieniu, chce nam powiedzieć: „Nie lękajcie się! Ja czuwam nad swoim stworzeniem.” Ponadto ozdobione złotą szarfą – dzielącą kulę na trzy części, przypomina, że świat nasz powstał dzięki współdziałaniu stwórczemu Trójcy Najświętszej. Kolejnym znakiem królewskości jest czerwień szaty, koloru rezerwowanego dla osoby o najwyższej godności, a zarazem mówiącej o Jego wielkiej miłości, potwierdzonej męczeństwem.

Welon – zwany jest w ikonografii mafarion – okrywa głowę Maryi i całe jej ciało na znak tego, że cała jest oddana Bogu. Brzegi mafarionu ozdobione są złotą kajmą, co jest symbolem chwały Bogurodzicy, wypływającym z faktu, że jest Matką Syna Bożego. Całkowicie zakryte włosy i uszy mówią o zasłuchaniu tylko w Boga.

Maryja przedstawiona w ikonografii jako Hodegetria – „Wskazująca drogę”, czyli Matki, która prowadzi ludzi do Chrystusa, drogą z ciemności do cudownej światłości Bożej, od grzechu do zbawienia. Chociaż trzyma berło, to jednak jakby przez przypadek, niby dodatek, a gestem swojej dłoni kieruje uwagę patrzących na obraz na Jej Syna, jako najważniejszą postać.

Układ szaty MB w górnej części tworzy serce, co przypominać ma o matczynej miłości, zaś dolna fałda w kształcie półksiężyca może nam przybliżać apokaliptyczną Niewiastę, pod której stopami Bóg złożył księżyc.

Gest, którym Jezus błogosławi nam, jednoznacznie nawiązuje do często przedstawianego w ikonografii znaku dwóch palców, podkreślających dwie natury Syna Bożego – boską i ludzką.

Po wnikliwej interpretacji dzieła możemy śmiało stwierdzić, że nie jest ono zwykłym malowidłem, lecz wizerunkiem Matki i Syna nakłaniającym do modlitwy, przekazującym głęboką i bogatą symbolikę oraz treści duchowe. Sposób przedstawienia Maryi i Jezusa ma pomagać nam w modlitwie, ma pogłębić nasze życie duchowe oraz naszą więź z Nimi.